İklim değişikliği, orman yangınları ve aşırı yağışlar erozyona sebep oluyor

Dünyanın ve Türkiye’nin en gözde turistik beldelerinden olan Muğla’nın Marmaris ilçesinde geçtiğimiz yazın çıkan orman yangınları, kuraklık ve kış mevsiminde yağan aşırı yağmurlar kenti etkilediği gibi denizi de etkiliyor. Marmaris Çevrecileri Derneği Başkanı Ahmet Kutengin denizin altına dalarak numuneler topladı, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ceyhun Özçelik iklim değişikliğine bağlı kuraklık ve aşırı yağışların oluşturduğu olumsuzları anlattı.

Marmaris’te her sağanak yağıştan sonra denizin rengi kahverengine dönüyor, aşırı yağışlar ve erozyonla birlikte dağlardan inen çamurlu sulara yangın ve inşaat artıkları da ekleniyor.

Marmaris Çevrecileri Derneği (MÇD), Marmaris Körfezi’nin kurtarılması için ’Köprüden Önce Son Çıkış’ adı altında 4 etaptan oluşan temizlik projesini hayata geçirdi. İzmir ve İstanbul’dan gelen 4 uzman, 7 çevre gönüllüsü dalgıç ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dalgıcı, Marmaris Körfezi’nde ilk etap dalışı yaptı. 3 gün boyunca kıyıdan 200 metre açıkta deniz dibi noktalarından numuneler alındı. İncelemelerde dağlardan inen toprağın körfezin bazı bölgelerinde dipte yer yer yükseklikleri 1,5- 2 metreyi bulan balçık tabakası oluştuğu belirlendi, canlı sayısının azaldığı gözlendiğini belirtildi.

MÇD Başkanı Ahmet Kutengin, “Hem deniz dibi araştırmaları dalgıçlarla numuneler alıp görüntüler sağlayarak hem de analiz yapılması için numuneleri aldık. Atatürk Heykeli Şehir merkezinde başlattığımız bu çalışma 10 metre derinlik ve 200 metre açığa kadar bir dört etaplı plan hazırlandı. Birinci etabı yaptık, bu devam edecek tabii. Yangınların etkisi şöyle, zaten körfez kirlilik yaşayan bir körfez. Yangından sonra kalan bütün yanmış ağaçlar, atıklar, küller hepsi denize inecekti. Nitekim de indi” diyerek bu çalışmaların sonuçlarını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da ileteceklerini belirtti.

Marmaris’te yaşayan ve ailesi ile sahilde yürüyüş yapan esnaf İbrahim Ertimur, “Her yağmurdan sonra denizin rengi değişiyor tabii balçıklar denizin dibini de doldurmuştur” dedi.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, su taşkınlarının sebepleri ve denizin balçıkla dolması hakkında açıklama yaptı.
Doç. Dr. Ceyhun Özçelik özellikle taşkınların yoğun olduğu İçmeler Mahallesi’nde yapılan çalışmaları inceledi ve dağlardan inen suların aktığı derelerin akış yolunun yapılaşma ile daraldığını ve suyun gidecek yeri olmayınca taşkınlara sebebiyet verebileceğini belirtti.

“İklim değişikliğinin etkileri, alt yapı sorunlarını arttırıyor”
Doç. Dr. Özçelik, “Geçtiğimiz dönemlerde iklim değişikliğini etkilerine karşı kentlerimizin altyapılarını geliştirmeleri ve altyapı eksiklerini tamamlamaları gerektiğini söylemiştim. Bu bölge yaz aylarında yüksek sıcaklık ve orman yangınlarıyla beraber iklim değişikliğinin etkilerine daha da duyarlı hale geldi. Yüksek yağışlarla beraber kentsel alanın çıplak hale gelmesi dolayısıyla yağış miktarında bir artış, akışa geçen miktarda bir artış söz konusu oldu. Yağış miktarının fazla olması durumunda yüzeydeki biriken kül ve rusübat sürüklenerek önce dere yataklarını sonra denizlerimizi doldurmaya başladı. Bu ise kıyı şeridimizde özelikle plajların olduğu yerde ekosistem de büyük bir baskı meydana getirdi. Tabii diğer taraftan kentsel atıkların da söz konusu olması durumunda mikrobiyolojik faaliyetler için elverişli bir ortam oluşturuyor. Bu ise önümüzdeki dönemlerde alg patlamaların meydana gelebileceği bir ortamı da hazırlıklı hale getiriyor” dedi.

“İnsan kaynaklı atıkların önlenmesi gerekiyor”
Doç Dr.Ceyhun Özçelik, “Bizim özelikle kanalizasyon karışması ve insan kaynaklı atıkların önlenmesi, denizlerimizde ise kıyı bölgelerimizde denizlerin dolması ayrıyeten de ekosistemin zarar görmesini önleyecek tedbirlerin alınması gerekiyor” şeklinde konuştu.

“Yazın en kurak kışın en yağışlı dönemi geçiyoruz”
Doç.Dr. Özçelik, “Tabii bu bölge hemen hemen daha su yılı başından itibaren 6 ay geçmesine rağmen Türkiye ortalamasının iki katı kadar bir yağış aldı. Yaz aylarında da oldukça kurak geçmişti. Ama bununla beraber biz özellikle Marmaris olsun, Bodrum olsun bu gibi turistik bölgelerde kentsel alt yapılarımızı bir an önce tamamlamamız gerekiyor. Burası tabii Türkiye’nin ve dünyanın göz bebeği bir konumda. Dolayısıyla burada oluşabilecek marka değerine verilecek bir zararın önüne geçilmesi gerekiyor” dedi.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, taşkınlar ve denizaltı kirliliğine yönelik, “Biz gerek su kaynaklarını depolama noktasında alt yapılarımızı bir an önce tamamlamamız lazım, iletim hatlarımızda ki kayıp kaçakların önüne geçilmesi lazım. Rezervuarlarımızı doğru şekilde doldurup doğru şekilde işletmemiz lazım. Kentsel alt yapılarda da dere yataklarının tamamen açılıp üst havzada da gerekli önlemlerin alınması lazım. Kıyı bölgesinde de gene aynı şekilde su birikimi ya da benzeri kirliliğe karşı önlemlerimizi geliştirmemiz gerekiyor” şeklinde önerilerini dile getirdi.